Nhân việc người tạo ra Python, ông Guido van Rossum giới thiệu về MyPy, mình sẽ nói kỹ thêm về sự hữu dụng và sự cần thiết của MyPy trong lập trình Python. Bạn có thể tải về slide của ông Guido van Rossum ở cuối bài.

Mình đã giới thiệu MyPy trong bài viết “Giới thiệu một số công cụ hỗ trợ lập trình Python“, bài này sẽ đề cập chi tiết hơn về MyPy. Bất kỳ ngôn ngữ nào cũng phải trải qua quá trình dài để phát triển. Việc thiếu một vài tính năng ngay từ đầu cũng không có gì lạ, vì nguyên tắc thiết kế của Python là đặt sự đơn giản lên hàng đầu.

The Zen of Python (import this):

• Beautiful is better than ugly.
• Explicit is better than implicit.
• Simple is better than complex.
• Complex is better than complicated.
• Flat is better than nested.
• Sparse is better than dense.
• Readability counts.
• Special cases aren’t special enough to break the rules.
• Although practicality beats purity.
• Errors should never pass silently.
• Unless explicitly silenced.
• In the face of ambiguity, refuse the temptation to guess.
• There should be one– and preferably only one –obvious way to do it.
• Although that way may not be obvious at first unless you’re Dutch.
• Now is better than never.
• Although never is often better than right now.
• If the implementation is hard to explain, it’s a bad idea.
• If the implementation is easy to explain, it may be a good idea.
• Namespaces are one honking great idea — let’s do more of those!

Tuy nhiên, sự cần thiết của kiểm tra kiểu dữ liệu là rất quan trọng, dù nó đã không được hỗ trợ ngay từ lúc ban đầu. Hoặc cũng không là bắt buộc ở hiện tại. Không biết ông Guido hối hận gì không vì đã không đưa type-checking vào Python trước đây :D.

MyPy là gì

Ngày nay, nhiều công cụ để kiểm tra kiểu dữ liệu, nhưng MyPy trước đây được tạo ra bởi anh JukkaL, thì bây giờ đã được đưa chính thức vào chung với Python: https://github.com/python/mypy. Đó là một sự thừa nhận sự phát triển và trưởng thành của MyPy.

Type Annotation

Type checking (kiểm tra kiểu dữ liệu) là xác định rõ kiểu dữ liệu của biến, giúp phát hiện lỗi sớm hơn trong quá trình phát triển. MyPy là công cụ được sử dụng để kiểm tra các lỗi liên quan đến loại dữ liệu dựa trên type annotations.

Ví dụ:

def add(x, y):    
    return x + y

add("hai", "ba")
=> "haiba" # Kiểu string
add(2, 3)
=> 5 # Kiểu integer

add("hai", 3)
hoặc 
add(2, "ba")
=> chúng ta sẽ bị lỗi `TypeError` lúc Runtime

Vậy thì với cách viết thêm kiểu dữ liệu như dưới đây:

def add(x: int, y: int) -> int:    
    return x + y

Khi dùng MyPy để kiểm tra, thì chúng ta sẽ phát hiện ngay được lỗi trong lúc lập trình mà không sợ sẽ bị lỗi lúc runtime nữa. Python khá dễ viết nếu mã nguồn đơn giản, ngắn gọn và còn mới. Nhưng khi mã nguồn dự án trải qua thời gian dài, và lượng code phình to ra thì nếu không có xác định, kiểm tra loại dữ liệu thì sẽ gặp rất nhiều khó khăn khi debug hoặc khó hiểu khi đọc code.

Type T

Sử dụng với các kiểu dữ liệu

Kiểu dữ liệu cơ bản

Bạn có thể dùng tất cả các kiểu dữ liệu cơ bản để diễn giải kiểu dữ liệu như int, float, str, dict, tuple, set, list…, hoặc kết hợp như Tuple[int, str], Iterator[int]…

def gcd(a: int, b: int) -> int:
    while a:
        a, b = b % a, a
    return b

Ở đây mình dùng VSCode, đưa trỏ chuột vào b sẽ biết b có kiểu dữ liệu gì

Hay với ví dụ của trang chủ mypy:

from typing import Iterator

def fib(n: int) -> Iterator[int]:
    a, b = 0, 1
    while a < n:
        yield a
        a, b = b, a + b

Loại biến gọi hàm (Callable)

from typing import Callable

def twice(i: int, next: Callable[[int], int]) -> int:    
    return next(next(i))

def add(i: int) -> int:
    return i + 1

print(twice(3, add))  # 5

Với ví dụ trên, bạn có thể xác định biến đưa vào có thể gọi hàm, rất tường minh.

Kiểu dữ liệu nâng cao

Sử dụng MyPy tuy dễ nhưng cũng cần thời gian để thành thạo, bạn có thể cải thiện Type-Annotation từng bước nhỏ một. Không nhất thiết phải làm 1 lúc cho toàn bộ mã nguồn của dự án. Như vậy sẽ không bị ngán và lười.

Tuy nhiên với dự án mới thì hãy sử dụng Type-Annotation càng nhiều càng tốt. Vừa lập trình vừa có trợ lý MyPy thật là sướng biết bao.

https://mypy.readthedocs.io/en/latest/

MyPy cho Django: https://github.com/machinalis/mypy-django

Comments